Doliną Legi - z nurtem pracowitej rzeki
Trasa oznaczona kolorem niebieskim
Przebieg: Olecko- Małe Olecko - Zatyki - Kijewo - Babki Gąseckie
- Pomiany - Gąsiorowo - Gąsiorówko - Kleszczewo - Starosty - Nowy
Młyn - Wieliczki- Markowskie - Krupin - Imionki - Olecko.
Charakterystyka: Długość szlaku - 52 km, do Babek Gąseckich - 20
km . Skrótem przez Wieliczki - 28 km (znaki czarne).
Kilometrowy opis trasy
0,0 km – początek trasy przy kamiennym mostku na Ledze przy jej
wypływie z jeziora. Jedziemy wzdłuż rzeki ulicą Partyzantów. Na
końcu ulicy skręcamy w lewo, na ulicę 1-go Maja, aby po chwili
skręcić w prawo, w jednokierunkową ulicę Wąską. Rzeka Lega – prawy
dopływ Biebrzy (w dolnym biegu zmienia nazwę na Małkiń i Jegrznia),
swój początek bierze na północny- zachód od Olecka ze wzgórz w
pobliżu wsi Szarejki. Po prawej stronie ulicy Partyzantów zobaczymy
pozostałości XIX-wiecznej mleczarni miejskiej i browaru, na miejscu
którego powstał teatr AGT i klub „U Potęgowej”. Nieopodal, na
zakręcie, po lewej stronie znajduje się stary kamień młyński.
0,5 km – ulica Grunwaldzka, skręcamy w lewo, przejeżdżamy most na
Ledze przy młynie i jedziemy cały czas na wprost ulicami Lipową i
Kościuszki. Mijamy most przy ładnym XIX wiecznym młynie. Dawniej
młyn poruszała energia Legi. Dziś żarna młyna porusza energia
elektryczna. W budynku znajduje się sklep ze świeżym pieczywem i
oczywiście mąką.
1,5 km – szosa Olecko- Raczki, skręcamy w lewo.
1,9 km – skręcamy w prawo, do Lesku. Mijamy ogrody działkowe,
wiadukt na linii kolejowej Olecko- Suwałki, osiedle mieszkaniowe i
przejeżdżamy most na Ledze. Za mostem na zboczu doliny Legi widoczne
są pozostałości majątku rolnego Łęgówek.
2,8 km – za mostem rozjazd- w lewo.
4,0 km – z lewej dochodzi droga ze Skowronek, którą pomijamy.
Jedziemy cały czas na wprost drogą główną, po prawej mijamy przejazd
kolejowy (5,2 km). Trasa prowadzi nad rzeką i nad brzegami rynnowego
Jeziora Oleckie Małe. Przekraczając Kukowską Strugę warto udać się w
kierunku torów kolejowych, aby obejrzeć przejście rzeki i drogi pod
wspólnym przęsłem wiaduktu na linii Olecko- Ełk. Za strugą szlak
prowadzi przez młody las, pod koniec po prawej stronie, tuż przy
drodze, możemy odszukać stary cmentarz.
8,9 km – szczyt wzniesienia w Małym Olecku- punkt widokowy- widok na
Jezioro Oleckie Małe.
9,1 km – w lewo odchodzi droga, która przez most na Ledze prowadzi
do Wieliczek- my jedziemy na wprost. Po lewej stronie sklep. Z
przedwojennego mostu możemy podziwiać widok na jezioro i wypływ
rzeki Legi.
9,2 km – rozjazd przed budynkiem byłej szkoły- w lewo.
10,0 km – skrzyżowanie przed asfaltową szosą Wieliczki- Kleszczewo-
w prawo.
UWAGA SKRÓT ! Trasę skracamy na dwa sposoby:
1. Jedziemy na skrzyżowaniu w lewo po znakach czarnych, na asfalcie
w lewo i dalej zgodnie ze znakami niebieskimi. Jesteśmy na 34,7 km
opisu trasy.
2. Przejeżdżamy skrzyżowanie na wprost, na asfalcie skręcamy w lewo.
Jesteśmy na 34,3 km opisu trasy.
10,5 km – pomijamy drogę z prawej, na wprost do widocznego lasu.
13,1 km – przejazd kolejowy linii Ełk- Olecko, na wprost.
14,1 km – rozjazd w Zatykach, brukowaną ulicą w lewo. Sklep.
14,5 km – koniec Zatyk, rozjazd, drogą żwirową w lewo – wzdłuż toru
kolejowego.
16,5 km – Kijewo, z prawej pomijamy szosę z Gąsek, asfaltem na
wprost.
17,4 km – za przejazdem kolejowym odchodzi droga asfaltowa w prawo.
Jedziemy do Babek Gąseckich. Przed nami 100 m dalej po lewej stronie
sklep. PKS.
19,5 km – rozjazd przy wjeździe do Babek Gąseckich- w lewo. Jeżeli
pojedziemy około 1 km w prawo zobaczymy tamę pracującej elektrowni
ze stylowo dobudowanym budynkiem maszynowni. Dawniej był tu młyn.
Jadąc drogą główną przez tamę i dalej przez Chełchy znajdziemy się
nad jeziorem Selmęt przy szosie Ełk – Augustów.
21,2 km – Pomiany, przy budynku w lewo, pod górkę i pierwsza,
jeszcze na stoku, droga w prawo. Przy kładce przez Legę kąpielisko.
22,5 km – Gąsiorowo, w lewo na żwirówkę i dalej cały czas na wprost.
Gąsiorowo – tuż przed wsią, na wzgórzu, XVIII w. cmentarz z
grobowcem Jakuba i Rozalii Kochanów. Obok starej stodoły przy
gospodarstwie nad rzeką znajduje się głaz z odciskiem dłoni, jakby
ostrzeżenie dla tych, którzy niedawno ograbili wspomniany grobowiec!
Warto pogawędzić z właścicielem gospodarstwa o ciekawostkach i
zdarzeniach w okolicy, np. o piorunie kulistym.
24,3 km – szosa asfaltowa Kijewo- Guty, jedziemy w prawo.
24,5 km – szczyt wzniesienia, punkt widokowy.
24,9 km – most na Ledze w Gąsiorówku, jedziemy na wprost. Gąsiorówko
– majątek ziemski z pozostałym do dziś dworkiem. Przy moście ślady
po dawnym młynie. Sklep, PKS.
25,5 km – skręcamy w lewo na drogę żwirową i dalej cały czas na
wprost.
27,8 km – szosa asfaltowa przy budynku dawnej szkoły w Kleszczewie,
w lewo.
28,1 km – most na Ledze w Kleszczewie. Za mostem w prawo. Sklep,
bar, PKS.
28,7 km – za mostem na Ledze na końcu wsi rozjazd, jedziemy lewą
odnogą. Za rozjazdem dróg do Niedźwiedzkich (Starost) i Puchówka,
znajdziemy trzy cmentarze – to okolica zwana Mogiły.
29,9 km – skrzyżowanie na skraju lasu, gościńcem na wprost. Jedziemy
przez las Czarna Dąbrowa i Kleszczewski Bór. Przecinamy Widną Strugę
– strumień odprowadzający wodę z zagubionego w lesie jeziora
Widnego, z którego woda została spuszczona w XVIII w. i pozostały po
nim tylko bagna i wyeksploatowane torfowiska. Torf stanowił bowiem w
XIX wieku główne źródło opału na tym terenie.
30,4 km – rozjazd w lesie, w lewo.
31,3 km – rozjazd w lesie- w lewo.
31,7 km – na końcu ogrodzenia szkółki leśnej w lewo.
32,3 km – skraj lasu, przed nami zabudowania gospodarstwa, droga
sama prowadzi na wał przeciwpowodziowy.
33,1 km – jaz na Ledze w Starostach, jedziemy przez most na wprost.
Obecnie znajduje się tu elektrownia, a wcześniej stał tu młyn.
33,5 km – rozjazd za Starostami- w prawo.
34,3 km – szosa asfaltowa Kleszczewo- Wieliczki, jedziemy w prawo.
Na tym odcinku dochodzi do szosy skrót trasy.
34,7 km – za przystankiem PKS jedziemy w prawo.
34,9 km – jaz na Ledze w Nowym Młynie. Dziś funkcjonuje tu mała
elektrownia (kiedyś był tu młyn). Jedziemy na wprost przez most, pod
górę na drogę przez osiedle, za ostatnim domem w prawo i wyjeżdżamy
na szeroką żwirówkę, na której skręcamy w lewo.
35,5 km – rozjazd w polu za osiedlem, jedziemy w lewo do widocznej
szosy.
35,7 km – ponownie szosa asfaltowa- w prawo.
37,2 km – skrzyżowanie w Wieliczkach, jedziemy w prawo. 600 m od
skrzyżowania w stronę Olecka (w lewo) znajduje się cmentarz wojenny
z czasów I Wojny Światowej. Spoczywa tutaj 10 żołnierzy niemieckich
i 26 rosyjskich, którzy polegli podczas działań w październiku 1914
roku.
37,6 km – rozjazd w Wieliczkach przy kościele- w lewo. Wieliczki
–istniały już w 1540 roku. Pierwszy kościół zbudowano tu w 1552
roku, lecz został on spalony przez Tatarów w roku 1656. Po szybkiej
odbudowie (do 1658 r.) kościół zburzył w 1674 r. silny huragan.
Obecny barokowy kościół z modrzewia powstał w 1677 r. i jest to
najstarszy drewniany kościół na Mazurach. Wewnątrz późnobarokowy
ołtarz ze sceną ukrzyżowania, rzeźbiony przez Schoebla z Margrabowej
(1708 r.). Pierwsze organy ufundowano dopiero w roku 1876.
Zniszczone przez Rosjan w trakcie walk podczas I wojny światowej
zostały odrestaurowane przez organmistrza Nowaka z Królewca w 1920
roku. Pięknym przykładem snycerki jest galeryjkowy ołtarz przy
wejściu do zakrystii, upamiętniający tragiczny czas najazdu
tatarskiego. W rzeźbieniach ambony odnajdziemy herby fundatorów
odbudowy kościoła. Kamienny mur okalający wejście na teren kościoła
to pozostałość pomnika poświęconego 169 żołnierzom z parafii
Wieliczki poległym w trakcie I Wojny Światowej. Obecnie w kościele
dokonuje się renowacji starych polichromii.
W Wieliczkach znajduje się odrestaurowany cmentarz z 1914r.
żołnierzy niemieckich i rosyjskich; wieś gminna- sklepy, bar, poczta,
PKS.
38,0 km – jedziemy pod wiaduktem kolejowym, za wiaduktem droga
brukowana z wygodną ścieżką na brzegu jezdni, cały odcinek na
wprost.
39,4 km – punkt widokowy na szczycie wzniesienia – „Wzgórze Trzech
Wież”. Przy dobrej widoczności widzimy wieże kościelne Olecka,
Wieliczek i Cimoch. Po lewej stronie mijamy Markowskie Bagna –
możemy tutaj spotkać łosie i żurawie.
42,1 km – po przejechaniu dnem Wąwozu Magdaleny jesteśmy na
skrzyżowaniu w Markowskich, skręcamy w lewo.
42,5 km – po prawej cmentarz wojenny, spoczywa tutaj 117 żołnierzy
niemieckich i 41 rosyjskich poległych w październiku 1914 roku.
Jedziemy na wprost. Po lewej stronie drogi znajdują się niegdyś
rozległe Markowskie Bagna. Osuszanie bagien rozpoczęto już w 1870
roku. Dziś, gdy kanały, rowy i torfowiska pozarastały, teren ten
jest mało dostępny i stanowi ostoję zwierzyny.
44,7 km – rozjazd przed Krupinem - w lewo. Na rozjeździe dróg rośnie
drzewo zasadzone na pamiątkę plebiscytu z 1920 r. We wsi znajdziemy
przykłady mazurskiego budownictwa drewnianego. Po prawej, wzdłuż
szosy piękne kopce Krupińskich Pagórków. Sklep, PKS.
46,8 km – skrzyżowanie w Imionkach- w prawo. Imionki – dawny majątek
oleckiego pastora, park podworski oraz stary spichlerz. Dalej dawna
stacja kolejowa, obok której widoczny jest hangar na lotnisku dla
motolotni.
49,0 km – jesteśmy na południowym krańcu Jeziora Oleckie Wielkie.
Koniec szlaku niebieskiego. Znajdujemy się przy Szubienicznej Górze,
gdzie jak podają pisma z 1727r. „(...) złodzieje, podpalacze i ci,
co ich w domach przetrzymują, śmiercią powrozową na gardle powinni
być karani”. Dzisiaj miast szubienicy mamy ze wzgórza dobry widok na
zatokę Szyjka.
Do kamiennego mostku dojedziemy nadjeziorną ścieżką, po znakach
czerwonych lub od drogi do Lesku znakami niebieskimi.
52,0 km – kamienny mostek po znakach czerwonych.
Mapa trasy
|