Prezentowany raport zawiera wnioski z prowadzonych analiz dotyczących funkcjonowania PEC w Olecku sp. z o. o. w latach 2016-2018. Zgodnie z założeniem audyt koncentrował się nie tylko na analizie z perspektywy samej Spółki, ale również z szerszego punktu widzenia interesów jej właściciela, tj. gminy Olecko.
Podstawową kwestią, która została podniesiona przeze mnie niezwłocznie po objęciu funkcji Burmistrza Olecka, to kwestia nadzoru właścicielskiego w spółkach gminnych. Zgodnie z treścią Regulaminu organizacyjnego UM w Olecku bezpośredni nadzór nad PEC w badanym okresie sprawował Zastępca Burmistrza Olecka.
W odniesieniu do kwestii związanej ze sprawowaniem nadzoru właścicielskiego na działalnością PEC jako spółki komunalnej audyt potwierdził, że z uzyskanej dokumentacji wynika jedynie realizacja nadzoru wynikającego z kompetencji Rady Nadzorczej określonych w § 19 umowy spółki (ocena sprawozdań zarządu, zatwierdzanie taryf, uchwalanie regulaminu zarządu spółki czy też nadzorowania wykonywania przez Zarząd uchwał Zgromadzenia Wspólników). Brak jest jakichkolwiek danych i dokumentów potwierdzających formalne sprawowanie nadzoru ze strony Zastępcy Burmistrza Olecka, zgodnie z określonymi na jego stanowisku obowiązkami.
Obecnie, przy wszelkich działaniach kładziemy duży nacisk na faktyczną realizację nadzoru w imieniu Gminy Olecko jako właściciela. Trwa proces tworzenia regulacji z nim związanych. Ponadto zarówno ja i kierownik wydziału odpowiedzialnego za nadzór nad spółkami jesteśmy w stałym kontakcie z obecnym Prezesem, a przygotowywana strategia działania uwzględnia kierunki i cele zakładane przez gminę. Aktualnie oprócz projektów rozwoju sieci i zasilania miasta w ciepło opracowywany jest projekt założeń do wieloletniego planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla miasta i gminy Olecko, który te projekty uwzględnia.
Dotychczasową, kilkutygodniową pracę Prezesa Marcina Małeckiego oceniam pozytywnie. Ten krótki czas pokazał już, że możliwe są znaczne oszczędności. Analityczne i racjonalne podejście pozwoliło na wstępie uzyskać oszczędności na zakupach opału. W wyniku prowadzonych obecnie negocjacji cenowych zakupiono ekogroszek o 40,75 % taniej i miał węglowy o 22,28 % taniej niż ostatnie zamówienia, przy zachowaniu porównywalnej kaloryczności materiału opałowego. Daje to oszczędności w wysokości co najmniej 170 000 zł. Z ustaleń wynika, że możliwe są kolejne działania redukujące koszty oraz optymalizujące efektywność zarówno organizacyjną jak i ekonomiczną podejmowanych inwestycji.
W celu uzupełnienia wiedzy o czynniki wynikające z zapisów prawa energetycznego oraz weryfikacji prawidłowości regulacji cen w spółce PEC zaangażowany został specjalista do spraw energetyki, który analizuje prawidłowość konstruowania taryf cenowych oraz wyliczenia stawek cen za ciepło oferowane przez PEC.
Audyt potwierdził wcześniejsze ustalenia dotyczące nieprawidłowości w postępowaniu dla zadania pn. „Modernizacja systemu ciepłowniczego Olecka polegająca na budowie ciepłowni bazującej na produkcji biomasy oraz modernizacji sieci i budowy węzłów ciepłowniczych” wskazując szereg uchybień, które ostatecznie dawały wysokie prawdopodobieństwo utraty dofinansowania ze źródeł zewnętrznych.
Pragnę podkreślić, że podstawą decyzji o odstąpieniu od inwestycji był:
- brak dostępu do analiz przygotowawczych, dokumentacji oraz pełnej informacji potwierdzającej zasadność ekonomiczną inwestycji i wybranego wariantu źródła ciepła
- niezrozumiałe decyzje ówczesnego Prezesa, w tym rezygnacja z pełnienia funkcji oraz reprezentanta właściciela, które zapadły w chwili zmiany na stanowisku Burmistrza
- rażące błędy w postępowaniu zamówienia, które niosły wysokie ryzyko utraty i tak już niskiego dofinansowania
- ryzyko braku płynności finansowej w przypadku przystąpienia do realizacji inwestycji, co wynikało z przedstawionej przez spółkę dokumentacji i przeprowadzonej we własnym zakresie analizy ekonomiczno – finansowej, co z kolei rodziłoby konieczność dofinansowania spółki przez Gminę, a odczuliby to wszyscy mieszkańcy
Kolejnym elementem poruszonym w raporcie z audytu jest szereg niespójności i niezgodności w regulacjach wewnętrznych spółki.
Dla przykładu zapisy zakresu obowiązków inspektora ds. finansowo – księgowych wskazują błędnie na podległość głównemu księgowemu PEC, zgodnie natomiast z zapisami zarówno części określonej jako „Prezes Zarządu” jak i nieusystematyzowanej części rozdziału VIII Regulaminu organizacyjnego wszyscy pracownicy PEC w Olecku sp. z o. o. podlegają bezpośrednio Prezesowi Zarządu.
Ten zapis z kolei wskazuje na niezgodne z prawem powołanie jako członka Rady Nadzorczej pracownika spółki, ponieważ art. 214 § 2 Kodeksu Spółek Handlowych wprost mówi, że nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej osoba, która podlega bezpośrednio członkowi zarządu.
Podniesiony zarzut widoczny jest także w regulacjach płacowych, które zawierają niespójne zapisy oraz niejasne zasady wypłacania określonych składników wynagrodzenia – premii. Zapisy wskazują co prawda jej uznaniowość jednak z treści regulaminu wynika, że jest wypłacana jako element obligatoryjny. Takie zapisy prowadzą do wypłacania premii jako składnika wynagrodzenia bez wskazania okoliczności w jakich on przysługuje a także wpływają na wzrost kosztów zatrudnienia.
Zapisy te dopuściły wypłatę nagrody rocznej w wysokości 10 129 zł brutto byłemu prezesowi, który złożył rezygnację w strategicznym dla spółki momencie, czym pośrednio przyczynił się do zarzucenia planów budowy nowej ciepłowni, pozbawiając mnie jako burmistrza - nowego przedstawiciela właściciela udziałów w spółce pełnej informacji dotyczącej prowadzonych dotychczas działań. Nagroda roczna dla Prezesa została wypłacona w dniu 02.10.2018 r. na podstawie:
- Wniosku Rady Nadzorczej do Zgromadzenia Wspólników o przyznanie nagrody oraz Uchwały Nr 3/2018 i Nr 7/2018 Rady Nadzorczej
- Uchwały Nr 5/2018 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników
Podpisany przez poprzedniego burmistrza kontrakt dopuścił także do wypłaty rezygnującemu prezesowi odprawy w wysokości 32 700 zł brutto (trzymiesięczne wynagrodzenie), mimo iż rozwiązanie stosunku pracy odbyło się za porozumieniem stron, na wniosek pracownika.
W mojej ocenie jest to działanie niegospodarne, dlatego wszelkie tego rodzaju zapisy są konsekwentnie zmieniane. Moim podstawowym celem i priorytetem którym kieruję się przy podejmowaniu decyzji jest dobrze pojęty interes mieszkańców naszej gminy.
Po analizie ustaleń audytu w Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej sp. z o.o. w Olecku oczywista staje się konieczność zmian regulacji wewnętrznych spółki.
Ponadto zgodnie ze wskazaniami już podjęto działania zmierzające do weryfikacji istniejącej i ustalenia na nowo strategii spółki, poprzez przyjęcie krótko i długoterminowych celów strategicznych spółki.
Nadrzędnym celem jest wyłączenie kotłowni przy ul. Kolejowej i Składowej w 2020r. oraz zapewnienie ciepła pochodzącego z ekologicznego źródła jak największej liczbie odbiorców w korzystnej cenie, w możliwie najkrótszym czasie.
Burmistrz Olecka
Karol Sobczak